Notatka z lekcji dla klasy II gimnazjum "Pierwszy król Polski"

Daty:

·         997 - wyprawa św. Wojciecha w celu chrystianizowania Prusów

·         1000 - zjazd gnieźnieński

·         1004-1018 - trzy wojny polsko-niemieckie

·         1018 - podpisano pokój (polsko-niemiecki) w Budziszynie, wyprawa kijowska

·         1025 - koronacja Bolesława I Chrobrego

Postacie:

·         Św. Wojciech - biskup praski, patron Polski

·         Bolesław I Chrobry - władca Polski z dynastii Piastów, pierwszy król polski

·         Otton III - cesarz Niemiec, przyjechał na zjazd gnieźnieński, przychylny Polsce

·         Henryk II- następca Ottona III, nielubiący Bolesława I Chrobrego

Pojęcia:

·         Zjazd gnieźnieński – pielgrzymka Ottona III do Polski i spotkanie pomiędzy cesarzem Ottonem III i księciem Bolesławem Chrobrym

·         Arcybiskupstwo - pierwsze arcybiskupstwo misyjne powstało w Poznaniu (jego celem było ochrzczenie wszystkich mieszkańców państwa Mieszka I), drugie powstało w Gnieźnie

·         Metropolia - prowizja kościelna złożona z kilku diecezji

·         Diecezja - jednostka administracyjna w kościołach chrześcijańskich podległa biskupowi.

Misja biskupa Wojciecha do Prusów

Przyczyną misji biskupa Wojciecha do Prusów było pragnienie powiększenia władzy kościoła i zdobycie ziem Prusów przez księcia Bolesława Chrobrego.

W trakcie misji biskup został zabity przez Prusów, którzy nie chcieli przyjąć chrześcijaństwa. Król wykupił ciało biskupa za wagę jego ciała, a jego ciało rozkazał pochować w Gnieźnie. Skutki misji: uznanie biskupa Wojciecha świętym przez papieża; jego grób stał się miejscem pielgrzymek, co sprawiło, że papież wyraził zgodę na utworzenie w Gnieźnie, niezależnego od Niemiec, arcybiskupstwa.

Na drzwiach katedry gnieźnieńskiej znajdują się płaskorzeźby pokazujące życie biskupa Wojciecha:

Zjazd gnieźnieński

Przyczyny: Zjazd gnieźnieński odbył się w 1000 roku z okazji pielgrzymki Cesarza Ottona III do grobu św. Wojciecha. Zjazd był okazją zarówno dla Ottona III jak i Bolesława Chrobrego do wprowadzenie politycznych planów w życie, ale również do pozyskania ważnego sojusznika.

Po odwiedzeniu grobu cesarz spotkał się z Bolesławem Chrobrym w Gnieźnie. Na spotkaniu Otton III podzielił się z Bolesławem swoimi planami dotyczącymi odbudowy Cesarstwa Rzymskiego. Pierwszym etapem było utworzenie cesarstwa zachodniego, podzielonego na prowincje - Galię, Italię, Germanię i Słowiańszczyznę. Cesarstwem władać miał cesarz, natomiast poszczególnymi prowincjami królowie, zależni od cesarza. Była to zapowiedź zgody cesarza na koronację Bolesława Chrobrego. Otton III wręczył księciu Bolesławowi kopię włóczni św. Maurycego, a na głowę diadem – zapowiedź koronacji, natomiast książę Bolesław podarował cesarzowi część relikwii św. Wojciecha.

Podczas zjazdu gnieźnieńskiego podjęto następujące decyzje: powołanie Metropolii Gnieźnieńskiej podległej wyłącznie papieżowi, na czele której stanął brat świętego Wojciecha – Gaudenty, utworzenie biskupstw w trzech miastach:  Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. Zwolniono księcia Bolesława z obowiązku płacenia trybutu na rzecz cesarstwa.

O włóczni św. Maurycego

Wojny polsko – niemieckie w latach 1004-1018

Wkrótce po zjeździe gnieźnieńskim, po śmierci cesarza Ottona III na tronie w Niemczech zasiadł nieprzychylny Polsce Henryk II.

Bolesław, wykorzystując walki wewnętrzne w cesarstwie, zdobył Łużyce i Milsko z Miśnią nad Łabą. Henryk II przyznał Bolesławowi jako lenno Łużyce i Milsko. W 1003 roku w Bolesław zajął Czechy, Morawy oraz Słowację. Henryk II wypowiedział Polsce wojnę w związku z tym, że Bolesław nie złożył mu hołdu z Czech.

W ciągu 14 lat (1004-1018) Bolesław Chrobry stoczył trzy wojny z Niemcami.  

Pokój podpisano w Budziszynie w 1018 roku:

1. Polska obroniła swoją niezależność od cesarstwa 
2. Bolesław I Chrobry, już nie jako lenno, zyskał Łużyce i Milsko oraz Słowację i Morawy; 
3. Bolesław zrzekł się Czech; 
4. Cesarz obiecał pomóc księciu Bolesławowi w wyprawie ma Kijów.

Wyprawa na Kijów

W 1018 r. książę Bolesław Chrobry wyprawił się na najbogatszy gród Słowiańszczyzny – Kijów, który był stolicą Rusi Kijowskiej. Polacy złupili gród i w drodze powrotnej przyłączyli do Polski Grody Czerwieńskie.

Polska Bolesława Chrobrego - mapa

Koronacja Bolesława Chrobrego

Koronacja Bolesława Chrobrego w 1025 roku miały duże znaczenie polityczne. Był pierwszym królem Polski. Koronacja Bolesława zrównała znaczeniem Polskę z innymi królestwami Europy.